PROGRAM LIFE

Program działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE), ustanowiony rozporządzeniem nr 1293/2013 na lata 2014–2020, jest najnowszym z wprowadzanej w ostatnich 25 latach serii programów UE wspierających realizację priorytetów prawodawstwa i polityki w dziedzinie środowiska i klimatu. Program  wspiera działania na małą skalę mające na celu zapoczątkowanie, rozszerzenie lub przyspieszenie praktyk zrównoważonej produkcji, dystrybucji i konsumpcji.

Na rzecz środowiska i klimatu

Komisja Europejska zaproponowała kontynuację programu w okresie 2021-2027 z 60 proc. większym budżetem – 5,45 mld euro, z czego co najmniej 25 proc. ma być przeznaczone na działania związane z klimatem w kontekście porozumienia paryskiego.

Zroponowane rozporządzenie ma na celu ustanowienie programu działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE) na okres rozpoczynający się w 2021 r., a biorąc pod uwagę znaczenie programu dla zaspokojenia potrzeb i rozwiązania problemów w dziedzinie klimatu i środowiska, należy je poprzeć. Przeciwdziałanie zmianie klimatu jest jednym z najważniejszych globalnych wyzwań wymagających skoordynowanych i ambitnych działań.

Na rzecz środowiska i klimatu

Komisja Europejska zaproponowała kontynuację programu w okresie 2021-2027 z 60 proc. większym budżetem – 5,45 mld euro, z czego co najmniej 25 proc. ma być przeznaczone na działania związane z klimatem w kontekście porozumienia paryskiego.

Zroponowane rozporządzenie ma na celu ustanowienie programu działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE) na okres rozpoczynający się w 2021 r., a biorąc pod uwagę znaczenie programu dla zaspokojenia potrzeb i rozwiązania problemów w dziedzinie klimatu i środowiska, należy je poprzeć. Przeciwdziałanie zmianie klimatu jest jednym z najważniejszych globalnych wyzwań wymagających skoordynowanych i ambitnych działań.

Wyjaśnienie ogólnych i szczegółowych

celów programu

Program powinien przyczynić się do przejścia na zrównoważoną, zasobo- i energooszczędną, niskoemisyjną i odporną na zmianę klimatu gospodarkę o obiegu zamkniętym, między innymi przez przejście na wysoce efektywny energetycznie i oparty na odnawialnych źródłach system energetyczny. Należy uwzględnić wsparcie dla obszarów Natura 2000 i przeciwdziałanie degradacji ekosystemów, jak również potrzebę wysokiego poziomu ochrony środowiska i ambitnych działań w dziedzinie klimatu. Program powinien wspierać lepsze zarządzanie w zakresie środowiska i klimatu na wszystkich poziomach, w tym większe zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych i podmiotów lokalnych. Do szczegółowych celów programu należy włączyć odniesienia do zrównoważonych systemów rolniczych i żywnościowych, a także do rolnictwa, ogrodnictwa, leśnictwa i rybołówstwa. Ponadto program nie może zakłócać realizacji celów innych unijnych przepisów i polityk.

Struktura programu

Dziedzina „Środowisko” powinna obejmować również zrównoważone praktyki rolne, takie jak różnorodność biologiczna gleby i różnorodność agrobiologiczna, wychwytywanie dwutlenku węgla, monitorowanie gleby, ochrona gleby i wody.

Kryteria wyboru

Projekty finansowane z programu wnoszą znaczny wkład w realizację co najmniej jednego z celów określonych w art. 3 proponowanego rozporządzenia; projekty nie podważają innych priorytetów prawodawstwa i polityki Unii, w szczególności efektywnego gospodarowania zasobami i produkcji żywności. Ponadto pierwszeństwo mają projekty o najwyższym potencjale pod względem zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego, właścicieli gruntów, rolnictwa, ogrodnictwa i leśnictwa i inteligentnej współpracy z nimi. Komisja zapewnia równowagę geograficzną projektów finansowanych z programu.

Koszty kwalifikowalne związane

z zakupem gruntu

W przeszłości ziemie rolne były nabywane lub wywłaszczane z funduszy LIFE, co wywoływało kontrowersje wśród opinii publicznej. Zakup ziemi powinien być, w razie potrzeby, jedynym sposobem osiągnięcia pożądanego rezultatu. Pierwszeństwo należy nadać współpracy z rolnikami, aby osiągnąć cele dotyczące ochrony.

Programowanie, monitorowanie,

sprawozdawczość i ocena

Komisja przyjmuje w drodze aktów wykonawczych wieloletnie programy prac dla programu LIFE. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w nowo zaproponowanym artykule, zgodnie z aktualnym programem LIFE. Komitet LIFE powinien zostać zachowany. Podczas przygotowywania programów prac Komisja zapewnia odpowiednie konsultacje ze współprawodawcami i zainteresowanymi podmiotami.

Ocenie śródokresowej programu towarzyszy w razie konieczności wniosek o zmianę proponowanego rozporządzenia. Komisja podaje do publicznej wiadomości wyniki ocen. Ponadto oceny obejmują analizę synergii pomiędzy programem i innymi uzupełniającymi programami unijnymi oraz pomiędzy podprogramami.

Zostało przyjęte przez Parlament 17 kwietnia b.r.

Rozporządzenie w sprawie programu LIFE po negocjacjach trójstronnych zostało przyjęte przez Parlament 17 kwietnia b.r.

A. Szkotak